Thứ hai, 08/05/2023 10:45 (GMT+7)

Cái chết của nhà báo Ján Kuciak

Người dân Slovakia biểu tình tại thủ đô Bratislava sau cái chết của nhà báo Ján Kuciak và vị hôn thê năm 2018 - Ảnh: REUTERS

Quay lại thời điểm ông Fico từ chức vào năm 2018 trong nhiệm kỳ thứ hai, Slovakia thời điểm đó đã xảy ra một cú sốc khiến người dân nước này không thể nào chấp nhận được, đó là vụ sát hại nhà báo điều tra Ján Kuciak và vợ sắp cưới.

Ngày 21-2-2018, nhà báo Ján Kuciak và vị hôn thê Martina Kušnírová bị bắn chết tại nhà riêng khi đang trong quá trình điều tra về các hành vi tham nhũng của giới cầm quyền. Đây là lần đầu tiên một nhà báo Slovakia bị sát hại kể từ khi nước này gia nhập Liên minh châu Âu (EU) vào tháng 5-2004.

Sự việc trên khiến Đảng SMER-SD cầm quyền của ông Robert Fico mất uy tín trầm trọng. Ngay sau đó, hàng chục nghìn người đã xuống đường biểu tình ở thủ đô Bratislava tố cáo tham nhũng, chỉ trích phản ứng bị động của chính quyền đối với vụ sát hại nhà báo và đòi tổ chức điều tra độc lập. Đây cũng là lý do buộc ông Fico từ chức và chấm dứt nhiệm kỳ thứ 2.

Năm 2023, ông Fico trở lại làm thủ tướng Slovakia và bắt đầu thực hiện các chính sách đàn áp truyền thông, sửa lại Bộ luật Hình sự nhằm giảm nhẹ hình phạt cho tội danh tham nhũng.

Sau vụ ám sát hôm 15-5, Bộ trưởng Šutaj Eštok đã yêu cầu chấm dứt việc sử dụng ngôn từ thù địch và các cuộc tấn công trên mạng xã hội, ảnh hưởng lớn đến nền chính trị Slovakia trong nhiều năm cầm quyền của Thủ tướng Fico.

“Tôi kêu gọi người dân, các nhà báo và chính trị gia hãy ngừng gieo rắc sự thù hận”, ông Šutaj Eštok nói thêm.

Sáng 27-10, tại Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì lễ đón chính thức Thủ tướng CH Slovakia R.Fico theo nghi thức trọng thể dành cho nguyên thủ quốc gia. Cùng dự lễ đón có nhiều quan chức cấp cao hai nước Việt Nam và Slovakia.

Chiều 27-10, tại Trụ sở T.Ư Ðảng, Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh đã tiếp và trao đổi ý kiến thân mật với ngài Robert Fico, Thủ tướng CH Slovakia đang ở thăm Việt Nam.

Cùng dự, có các đồng chí Trần Văn Hằng, Ủy viên T.Ư Ðảng, Trưởng Ban Ðối ngoại T.Ư; Hồ Tiến Nghị, Trợ lý Tổng Bí thư; Nguyễn Thanh Sơn, Thứ trưởng Ngoại giao.

Thủ tướng Robert Fico bày tỏ vui mừng được sang thăm Việt Nam, tận mắt chứng kiến những thành tựu to lớn của nhân dân Việt Nam đã đạt được trong công cuộc đổi mới; cảm ơn sự tiếp đón nồng nhiệt và những tình cảm tốt đẹp mà nhân dân Việt Nam dành cho Ðoàn; đánh giá cao những thành tựu và kinh nghiệm của Việt Nam, vai trò và vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Thủ tướng CH Slovakia thông báo với Tổng Bí thư một số nét lớn về tình hình Slovakia gần đây; về kết quả tốt đẹp của các cuộc hội đàm, hội kiến với các nhà lãnh đạo Việt Nam; nhấn mạnh Slovakia coi trọng và sẽ nỗ lực phấn đấu để không ngừng tăng cường hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt với Việt Nam nhất là về kinh tế, thương mại, văn hóa, khoa học - kỹ thuật; bày tỏ tin tưởng nhân dân Việt Nam sẽ thu được nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh nhiệt liệt hoan nghênh Thủ tướng Robert Fico thăm Việt Nam, coi đó là biểu hiện tốt đẹp của mối quan hệ hữu nghị, hợp tác truyền thống giữa hai nước; cảm ơn sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu mà nhân dân Slovakia đã dành cho Việt Nam trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước.

Tổng Bí thư chúc mừng những thành tựu mà Slovakia đã đạt được trong phát triển đất nước trong những năm vừa qua, bày tỏ vui mừng trước những bước phát triển tích cực của quan hệ giữa hai nước, cảm ơn Chính phủ và nhân dân Slovakia đã và đang tạo những điều kiện thuận lợi cho các công dân Việt Nam sinh sống, làm việc và học tập tại Slovakia, góp phần thúc đẩy quan hệ giữa hai nước.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, trong thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại của mình, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với các nước bạn bè truyền thống trong đó có Slovakia.

Tổng Bí thư hoan nghênh và đánh giá cao kết quả hội đàm và hội kiến của Thủ tướng Slovakia với các nhà lãnh đạo Việt Nam và đề nghị trong thời gian tới hai bên cần nỗ lực thực hiện có hiệu quả các thỏa thuận đã ký, đưa quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, lao động, giáo dục, đào tạo, văn hóa phát triển lên một bước mới, ngang tầm quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.

* Trước đó, sáng 27-10, tại Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội đàm với Thủ tướng nước CH Slovakia R.Fico.

Tham gia hội đàm, về phía Việt Nam, có: Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Thanh Sơn; Ðại sứ Việt Nam tại Slovakia Nguyễn Bá Thân; Thứ trưởng Công thương Lê Danh Vĩnh; Thứ trưởng Tài chính Trần Xuân Hà; Thứ trưởng Kế hoạch và Ðầu tư Trương Văn Ðoan; Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Thanh Hòa; Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam Trần Quang Khuê.

Về phía Slovakia, có: Bộ trưởng Ngoại giao Jan Kubis, Bộ trưởng Kinh tế Lubomir Jahnatek; Ðại sứ CH Slovakia tại Việt Nam V.Piten; thành viên Hội đồng dân tộc Slovakia P.Pavlit; Cố vấn Ðối ngoại của Thủ tướng, Vụ trưởng Vụ Quan hệ đối ngoại và Lễ tân, Văn phòng Thủ tướng M.Ê-xtốc.

Thủ tướng nước ta nhiệt liệt chào mừng Thủ tướng Slovakia R.Fico và các thành viên trong Ðoàn sang thăm hữu nghị chính thức Việt Nam, coi đây là mốc quan trọng trong việc tiếp tục củng cố và thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại, giữa hai nước trong tình hình mới.

Trong hội đàm, hai bên đã thông báo cho nhau về tình hình mỗi nước, trao đổi các vấn đề về quan hệ song phương.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ vui mừng trước những thành tựu mà nhân dân Slovakia đã đạt được trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, hội nhập châu Âu và củng cố vị trí quốc tế của Slovakia.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, trong khi kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, tích cực và chủ động hội nhập quốc tế và khu vực, vì hòa bình, hợp tác và phát triển, Việt Nam luôn coi trọng củng cố và phát triển quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt với Slovakia trên cơ sở cùng có lợi.

Nhân dịp này, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cảm ơn Chính phủ Slovakia đã quan tâm, giúp đỡ cộng đồng Việt Nam thời gian qua, mong muốn chính quyền và nhân dân Slovakia tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng Việt Nam ổn định cư trú kinh doanh, góp phần làm cầu nối củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Thủ tướng Slovakia R.Fico chân thành cảm ơn Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và nhân dân Việt Nam đã dành cho Ðoàn sự đón tiếp thân tình, nồng hậu.

Thủ tướng R.Fico đánh giá cao những thành tựu to lớn về mọi mặt của nhân dân ta trong công cuộc đổi mới.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh việc Slovakia chính thức mở lại Ðại sứ quán tại Hà Nội nhân dịp chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này của Thủ tướng Slovakia, coi đây là sự kiện rất có ý nghĩa, một dấu mốc đáng nhớ trong lịch sử quan hệ hai nước, phù hợp sự phát triển quan hệ chính trị tốt đẹp trong thời gian gần đây, đồng thời góp phần thúc đẩy hơn nữa quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước.

Hai bên tỏ ý hài lòng trước những bước phát triển trong quan hệ hai nước những năm gần đây, đồng thời trao đổi về những phương hướng và biện pháp nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ nhiều mặt giữa hai nước.

Hai Thủ tướng nhất trí cho rằng, quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước có bước phát triển mới, kim ngạch trao đổi hàng hóa hai chiều tăng nhanh, tuy nhiên chưa tương xứng với tiềm năng và chưa đáp ứng yêu cầu của hai bên.

Thủ tướng R.Fico khẳng định, CH Slovakia mong muốn tiếp tục mở rộng và nâng cao quan hệ hữu nghị truyền thống và sự hợp tác lâu dài, nhiều mặt với Việt Nam, đặc biệt trên các lĩnh vực Slovakia có tiềm năng và Việt Nam có yêu cầu như năng lượng, cơ sở hạ tầng, môi trường...

Hai bên cũng đã trao đổi về một số vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm; khẳng định mong muốn phối hợp và hợp tác chặt chẽ hơn nữa trên các diễn đàn quốc tế và khu vực.

Thủ tướng R.Fico mời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sang thăm hữu nghị chính thức CH Slovakia. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cảm ơn và vui vẻ nhận lời.

* Chiều 27-10 tại Văn phòng QH, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng hội kiến Thủ tướng CH Slovakia Robert Fico, cùng các thành viên trong Ðoàn.

Thủ tướng R.Fico khẳng định chuyến thăm Việt Nam lần này của Ðoàn nhằm củng cố, tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại còn khiêm tốn giữa hai nước.

Thủ tướng cho rằng quan hệ Slovakia - Việt Nam có những lợi thế nhất định để tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai, đó là mối quan hệ chặt chẽ vốn có từ lâu giữa hai nước; cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống tại Slovakia và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của nước này; cũng như tại Việt Nam còn rất nhiều người Việt Nam từng học tập, làm việc tại Slovakia, biết tiếng Slovakia. Hai bên cần tận dụng những lợi thế này để thúc đẩy quan hệ giao lưu, hợp tác cùng có lợi giữa hai nước.

Thủ tướng cam kết sẽ bảo đảm quyền lợi của cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống tại Slovakia; đồng thời ủng hộ Việt Nam trong quan hệ với Liên hiệp châu Âu.

Thủ tướng đánh giá cao vai trò của QH hai nước trong việc thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác Slovakia - Việt Nam; đề nghị QH Việt Nam với vai trò, vị trí ngày càng quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, sẽ ủng hộ các công ty của Slovakia vào Việt Nam hợp tác, đầu tư; quan tâm thúc đẩy quan hệ hợp tác hai nước trên các lĩnh vực cùng quan tâm.

Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đánh giá cao những thành tựu của Slovakia trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học, kỹ thuật, giáo dục, cũng như vai trò ngày càng tăng của Slovakia trong khu vực và trên thế giới; nhất trí cần tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác tốt đẹp giữa hai nước trong điều kiện mới, trên cơ sở tôn trọng, hiểu biết lẫn nhau, cùng có lợi và không can thiệp công việc nội bộ của nhau; bổ sung cho nhau để cùng phát triển.

Chủ tịch QH hoan nghênh việc khai trương Ðại sứ quán Slovakia tại Hà Nội trong dịp này và tiếp tục khai trương Ðại sứ quán Việt Nam tại Slovakia trong thời gian tới, sẽ tạo điều kiện cho mối quan hệ giao lưu, hợp tác giữa hai nước ngày càng mật thiết hơn.

Chủ tịch QH bày tỏ mong muốn, cùng với sự phát triển chung của quan hệ Việt Nam - Slovakia, quan hệ giao lưu, hợp tác giữa hai QH sẽ ngày càng được củng cố, tăng cường; đề nghị Slovakia chia sẻ với Việt Nam kinh nghiệm quản lý điều hành trên các lĩnh vực: lập pháp, hành pháp và tư pháp.

Nhân dịp này, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng nhờ Thủ tướng R.Fico chuyển lời chào và lời mời Chủ tịch QH Slovakia sớm sang thăm hữu nghị chính thức Việt Nam và đây sẽ là dịp để hai bên bàn biện pháp thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác giữa hai QH.

* Sau hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng CH Slovakia R.Fico chứng kiến lễ ký ba văn kiện hợp tác, bao gồm: Hiệp định giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ CH Slovakia về tránh đánh thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn lậu thuế đối với các loại thuế đánh vào thu nhập; Quy chế của Ủy ban hỗn hợp Việt Nam - Slovakia về hợp tác kinh tế; Bản ghi nhớ giữa Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động, Các vấn đề xã hội và Gia đình nước CH Slovakia.

* Tại cuộc gặp báo chí, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng CH Slovakia R.Fico thông báo kết quả tốt đẹp của cuộc hội đàm trên tinh thần hữu nghị, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau nhằm đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Hai bên thống nhất sẽ hợp tác sâu rộng hơn trong các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, lao động...

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thông báo Slovakia ủng hộ Việt Nam thiết lập quan hệ hợp tác đầy đủ với Cộng đồng châu Âu. Hai nước nhất trí thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa hai nước cho tương xứng tiềm năng và mong muốn của hai bên, nhất là về hợp tác kinh tế, thương mại.

Thủ tướng Slovakia R.Fico bày tỏ vui mừng trước việc hai bên đã đạt được những thỏa thuận cụ thể trong đàm phán và khẳng định mong muốn mở rộng hợp tác với Việt Nam về năng lượng, sản xuất điện, giáo dục và đào tạo.

Thủ tướng R.Fico nhấn mạnh, cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Slovakia và những người nói tiếng Slovakia tại Việt Nam sẽ là cầu nối hiệu quả trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.

* Tối cùng ngày, tại Nhà khách Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tổ chức chiêu đãi trọng thể Thủ tướng Slovakia R.Fico và các thành viên trong Ðoàn.